Vụ kiện Nike RTFKT: Cột mốc pháp lý trong thế giới Web3

RTFKT là một công ty tập trung vào thời trang kỹ thuật số và công nghệ, được Nike mua lại vào năm 2021. Công ty đã phát hành giày thể thao NFT kỹ thuật số và vật lý mang biểu tượng Swoosh nổi tiếng của Nike, nhưng đã thông báo ngừng hoạt động vào ngày 3 tháng 12 năm 2024.

Sau khi thông báo đóng cửa, Nike đối mặt với một vụ kiện tập thể trị giá 5 triệu đô la. Bên nguyên đơn là những người nắm giữ RTFKT NFT, họ tuyên bố rằng Nike đã lợi dụng sức ảnh hưởng của thương hiệu và tầm nhìn lâu dài để thổi phồng RTFKT NFT, nhưng cuối cùng lại từ bỏ dự án này, cấu thành cái gọi là "bỏ chạy kiểu thảm mềm".

Vụ kiện này đã trở thành một trong những cuộc chiến pháp lý được chú ý nhất trong thế giới tiền mã hóa, có thể trở thành một tiền lệ quan trọng khi tòa án Mỹ lần đầu tiên hệ thống xem xét bản chất của NFT và trách nhiệm thương hiệu, ảnh hưởng sâu rộng đến ranh giới tuân thủ của các doanh nghiệp truyền thống trong ngành Web3.

Định nghĩa "chạy trốn kiểu thảm mềm"

Một luật sư tiền điện tử có kinh nghiệm cho biết, "chạy trốn theo kiểu thảm mềm" không phải là bán tháo bạo lực, mà là phía dự án dần dần nhưng có chủ ý hoặc thiếu sót nghiêm trọng trong việc lệch khỏi lộ trình phát triển ban đầu, khiến NFT vốn có không gian tưởng tượng dần mất giá trị.

Nguyên đơn sẽ tuyên bố: Quảng cáo thương hiệu của Nike đã khiến người dùng hợp lý mong đợi dự án sẽ phát triển bền vững, khi Nike cuối cùng đóng cửa RTFKT, thực tế đã gây ra thiệt hại.

Nike có thể biện hộ rằng:

• NFT của RTFKT là "sản phẩm sưu tầm" chứ không phải chứng khoán;
• Công ty không có nghĩa vụ pháp lý phải vận hành một dự án không bền vững về mặt thương mại vô thời hạn.

NFT có phải là chứng khoán chưa đăng ký không?

Tòa án sẽ xác định xem NFT RTFKT có được bán như một "hợp đồng đầu tư" theo tiêu chuẩn "Kiểm tra Howey" hay không.

Mặc dù Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ hiện đang có xu hướng nới lỏng chính sách về tiền điện tử, nhưng tòa án sẽ căn cứ vào các vụ án liên quan trước đây để đưa ra phán quyết độc lập. Điều này có nghĩa là nguyên đơn sẽ gặp khó khăn trong việc chứng minh rằng những NFT này thuộc về chứng khoán.

Nike có làm người tiêu dùng hiểu lầm không?

Nguyên đơn đã áp dụng chiến lược "đường đôi":

• Buộc tội Nike không công khai đầy đủ khi quảng bá NFT;
• Trích dẫn các luật bảo vệ người tiêu dùng ở New York và các bang như California, chỉ trích Nike vì những "cam kết về khả dụng trong tương lai và hỗ trợ liên tục" không được thực hiện.

Chiến lược này ngay cả khi không thể giành được "xác nhận chứng khoán", cũng có thể thành công trong việc khiếu nại từ góc độ bảo vệ người tiêu dùng.

Ảnh hưởng của việc RTFKT ngừng hoạt động

Việc ngừng hoạt động chính thức của thương hiệu RTFKT được nguyên đơn coi là sự từ bỏ dự án của Nike, vi phạm sự thật quan trọng trong quảng cáo. Người nắm giữ NFT cho rằng lý do họ mua những tài sản kỹ thuật số này là dựa trên "kỳ vọng hợp lý" rằng Nike sẽ tiếp tục đầu tư tài nguyên và hỗ trợ cho hệ sinh thái này.

Ảnh hưởng của vụ việc đến thế giới Web3

Luật sư kỳ cựu này dự đoán: Tòa án có thể bác bỏ "yêu cầu bồi thường chứng khoán", nhưng không loại trừ khả năng nguyên đơn có thể đạt được một phần thắng lợi ở cấp độ "quyền lợi người tiêu dùng".

Dù kết quả như thế nào, vụ việc này là một lời cảnh báo cho các thương hiệu:

• Nếu nguyên đơn thắng kiện, hành vi của doanh nghiệp trong thế giới Web3 sẽ bị xem xét chặt chẽ hơn;
• Khi doanh nghiệp ra mắt NFT trong tương lai, có thể cần tránh hứa hẹn những cam kết "hỗ trợ liên tục" và "tính năng trong tương lai" khó có thể thực hiện trong thời gian dài;
• Có thể dẫn đến việc giảm sút sự sẵn lòng đầu tư của thương hiệu vào NFT.

Tóm tắt

Dự án NFT RTFKT của Nike sẽ mang đến ba tác động sâu rộng cho thế giới Web3:

1. Định nghĩa tư pháp liệu NFT có cấu thành chứng khoán;
2. Các thương hiệu truyền thống có cần phải chịu trách nhiệm lâu dài cho tài sản kỹ thuật số;
3. Doanh nghiệp làm thế nào để cân bằng đổi mới và rủi ro pháp lý trong Web3.

Trong tương lai, mỗi dự án NFT "phát hành trước, lập kế hoạch sau" đều có thể phải đối mặt với nhiều khả năng bị truy cứu trách nhiệm hơn.