Phát hành meme token và rủi ro pháp lý: một phân tích trường hợp

Trong thị trường tiền điện tử, ngoài các token chủ đạo như Bitcoin, Ethereum, còn tồn tại nhiều loại tiền điện tử "phi chính thống" do cá nhân hoặc nhóm nhỏ phát hành, những đồng tiền này thường được gọi là "meme token". Chúng thường thiếu hỗ trợ từ các tài liệu chính thức như whitepaper.

Gần đây, một vụ án hình sự liên quan đến phát hành meme token đã thu hút sự chú ý rộng rãi. Trong vụ án, một sinh viên đại học sinh năm 2000 đã phát hành một loại meme token trên một chuỗi công khai và do đó bị buộc tội lừa đảo. Các vụ án như thế này không phải là hiếm trong lĩnh vực tiền điện tử, nhưng vẫn đáng để chúng ta đi sâu thảo luận về các vấn đề pháp lý liên quan.

Tóm tắt vụ án

Tháng 5 năm 2022, một sinh viên năm cuối tên là Yang某某 đã chú ý đến một tổ chức DAO đang tiến hành quảng bá cho ICO. Vào chiều ngày 2 tháng 5, Yang某某 đã phát hành một meme token BFF có tên tiếng Anh giống hệt với tổ chức DAO đó trên một chuỗi công khai ở nước ngoài. Sau đó, anh ta đã thêm thanh khoản cho dự án, tạo ra một bể thanh khoản.

Trong khi Yang nào đó thêm thanh khoản, một người dùng tên là Luo nào đó ngay lập tức đã đổi 50.000 BSC-USD lấy một lượng lớn BFF coin. Chỉ 24 giây sau, Yang nào đó đã rút thanh khoản khỏi dự án, dẫn đến giá BFF coin sụp đổ. Giá trị BFF coin mà Luo nào đó mua ngay lập tức giảm sút.

Sau đó, Lạc đã tìm được Dương thông qua mối quan hệ và báo cáo với cảnh sát rằng bị lừa 30 vạn nhân dân tệ. Cảnh sát đã mở cuộc điều tra với tội danh lừa đảo và bắt giữ Dương vào tháng 11 cùng năm.

Phân tích pháp lý

Chìa khóa của vụ án này là hành vi của Yang có cấu thành tội lừa đảo hay không. Theo quy định của luật hình sự, tội lừa đảo cần thỏa mãn ba yếu tố: người thực hiện có mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác một cách bất hợp pháp, đã thực hiện hành vi lừa đảo, và nạn nhân do đó rơi vào nhận thức sai lầm và chịu thiệt hại tài sản.

Cơ quan kiểm sát cho rằng, hành vi của Yang nào đó phát hành tiền điện tử giả và nhanh chóng rút vốn cấu thành tội lừa đảo. Họ cho rằng đây là một phương pháp lừa đảo sử dụng tiền điện tử giả làm "mồi", khiến nạn nhân rơi vào nhận thức sai lầm.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng phán đoán này đáng để bàn cãi. Chìa khóa nằm ở việc nạn nhân có thực sự rơi vào nhận thức sai lầm hay không. Theo hồ sơ giao dịch, Lý nào đó đã thực hiện giao dịch mua trong cùng một giây khi Dương nào đó thêm thanh khoản. Tốc độ thực hiện giao dịch này rất có thể là thông qua chương trình giao dịch tự động, chứ không phải là thao tác thủ công.

Điều tra thêm cho thấy, Lạc có nhiều hồ sơ đầu tư vào meme token, và đã nhiều lần thực hiện giao dịch mua bán trong thời gian rất ngắn. Điều này cho thấy Lạc có thể là một nhà giao dịch tiền điện tử chuyên nghiệp, quen thuộc với các hoạt động rủi ro cao như vậy.

Dựa trên những sự thật này, có thể suy ra rằng Lão không phải là nạn nhân của một vụ lừa đảo, mà đang thực hiện một hành vi đầu cơ rủi ro cao. Ông có thể không bị ảnh hưởng bởi hành vi của Dương nào đó mà rơi vào nhận thức sai lầm, và khoản thua lỗ của ông cũng có thể là kết quả của việc vận hành chương trình tự động. Do đó, việc hành vi của Dương nào đó có cấu thành tội lừa đảo hay không vẫn còn nghi vấn.

Kết luận

Mặc dù trong trường hợp này, hành vi phát hành meme token có thể không cấu thành tội lừa đảo, nhưng nó vẫn là một hành vi có rủi ro cao. Những hành vi này có thể liên quan đến vấn đề kinh doanh bất hợp pháp, huy động vốn trái phép hoặc cờ bạc. Đặc biệt trong bối cảnh quản lý hiện tại, ngay cả việc phát hành tiền điện tử ở nước ngoài, chỉ cần bên dự án ở trong nước, vẫn có thể đối mặt với rủi ro pháp lý. Do đó, đối với những người muốn tham gia vào lĩnh vực này, việc hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan và đánh giá rủi ro là vô cùng quan trọng.